زروان (ایزد)‌

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۱ دیدگاه

زَروان یا زوروان به معنی زمان و نام یکی از ایزدان آئین مزدیسناست. این نام در اوستا به صورت زَروان یا زُروان آمده و گاه با صفت اکرانه و گاه با دَرِغوخَودات همراه است. در برخی از نوشته‌های پهلوی از زروان به صورت موجودی برتر از اورمزد سخن رفته و دانشمندان پیدایش این عقیده را به دوره‌های بسیار دور و پیش از زرتشت می‌نویسند. آنچنانکه می‌نویسند در آئین مزدائی زرتشتی زروان اهمیت زیادی نداشته و جنبشی را که موجب پدید آمدن آئین زروانی شده مربوط به دوران اشکانی و ساسانی می‌دانند.[۱]

 

نکاتی چند راجع به زروان

زروان به عنوان زمان (و مکان) بی‌کرانه و مطلق خداییست که حتی شناختش برای خدایان دیگر ممکن نیست و هیچ چیز از سیطرهٔ او خارج نیست. (نوعی حالت وحدت وجودی)

در وداها (اساطیر هندوان) خدایی به نام پرجاپتی وجود دارد که شباهت بسیاری با زروان ایرانی دارد. این خدا در سروده‌های کهن‌تر ودا وجود ندارد.

شادروان مهرداد بهار معتقد بود که مفهوم زروان (با خصوصیاتی که در نوشته‌های فارسی میانه به او نسبت داده شده است) خاستگاهی غیر ایرانی داشته و متعلق به ساکنان بومی ایران پیش از ورود آریاییها بوده‌است و بعدها بر اثر آمیزش اقوام و فرهنگها، زروان کم‌اهمیت اوستایی به مقام شامخ زروان متون فارسی میانه می‌رسد.

واژه زروان از اوستایی zaurvan به معنی پیری آمده است. این واژه از ریشه هندواروپایی (ger(e به معنی بزرگسال شدن آمده و با واژه‌های آسی zarond (پیرمرد)، سانسکریت jara (پیری) و یونانی geron (پیرمرد) از یک ریشه است. [۱]

 

 

پانویس

↑ اساطیر و فرهنگ ایران در نوشته‌های پهلوی، ص ۵۳۹

 

منابع

عفیفی، رحیم. اساطیر و فرهنگ ایران در نوشته‌های پهلوی. چاپ اول. تهران: انتشارات توس، ۱۳۷۴. ISBN 964-315-737-8.

  • muddledgala291.soup.io

    muddledgala291.soup.io

    • ۱۳۹۶/۰۲/۳۰ - ۲۰:۴۲:۵۱

    Hello just wanted to give you a quick heads up.
    The text in your content seem to be running off the screen in Ie.
    I'm not sure if this is a formatting issue or something to do with browser compatibility
    but I figured I'd post to let you know. The design look great though!
    Hope you get the issue solved soon. Cheers