رام

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه

رام یا ایزد رام، که در اوستا به صورت رامه یا رامن آمده و در زبان پهلوی به صورت رامشن یا همان رام خوانده شده‌است، در آئین زردشت یکی از ایزدان یا باشنده گان در خور نیایش است.[۱] این ایزد که آن را وای وه نیز گفته‌اند، بر روز بیست و یکم هر ماه که آن را رام روز می‌نامند، موکّل است.[۲]

 

معرفی

واژهٔ رام به معنای آرام، خوشحال، مطیع آمده‌است و هنوز هم این واژه به همین صورت یا به صورت رامش در معنی صلح و شادی و سازش به کار می‌رود.[۳]

امّا ایزد رام در آئین مزدیسنی، پاسدار و موکّل روز بیست و یکم هر ماه شمسی (خورشیدی) است و در اوستا با صفت «بخشندهٔ چراگاه و اغذیهٔ خوب» از وی یاد شده‌است. همچنین در این آئین گل خیری زردرنگ به این ایزد اختصاص داده شده‌است.[۴]

در کنار بهمن (همان: وهمن یا وهومانا که از امشاسپندان است)، سه دستیار او قرار می‌گیرند که نخستین آنها ماه، دومی گؤشورون و سومی همین رام است که قرینهٔ وای محسوب می‌شود و در زندگی بعد از مرگ نقش خاصی را ایفا می‌نماید. در واقع در زندگی پس از مرگ، این رام است که به ارواح نیکوکار و عادل مدد می‌رساند تا مشکلات و موانع را پشت سر بگذارند.[۵]

گذشته از این، رام یکی از جنبه‌های زمان نیز به شمار می‌رود. (به بخش زیر توجه شود.)

 

درباره رام

دارمستتر در اوستای ترجمهٔ خود، رام را همان وای یا وایو دانسته‌است، امّا پور داوود معتقد است که این دو ایزد به کلی متفاوت از یکدیگر هستند.

رام یشت بخشی از اوستاست که در ستایش ایزد باد است و ویشنو، خدای هندی در تجلّی ششم و هفتم از تجلیات دهگانه ویشنو یادآور همین ایزد می‌باشد. وی همچنین یادآور راما، قهرمان داستان حماسی هند موسوم به رامایانا می‌باشد و از این جهت می‌توان آن را معادل ایرانی این اسطوره هندی دانست.

در کتاب دبستان‌المذاهب، رام به معنای قوچ و حیوان نر آمده و این حیوان نماد و سمبُل رام محسوب شده‌است.

رام همچنین به معنی برج حمل نیز هست و از این جهت یادآور دوره شبانی است.

از سوی دیگر، وجود واژه‌ها یا نام‌های منسوب به رام، همچون رامتین و رامینه، گواهی از پیوند دیرین این ایزد ایرانی با موسیقی است.

در داستان معروف ویس و رامین که مربوط به دوره اشکانی می‌باشد، رام، سازنده و پدیدآورندهٔ چنگ معرفی شده‌است. در این داستان، وی بنیانگذار شهر اهواز نیز هست و به همین دلیل اهواز گاهی رام شهر نیز نامیده شده‌است.

رام همچنین پیشوند تعداد بسیار زیادی از نام‌های فارسی است.[۶]

 

پانویس‌ها

↑ شناخت اساطیر ایران، اثر: جان راسل هینلز، ترجمه: باجلان فرخی، چاپ دوم، صفحهٔ: ۱۴۱

↑ اساطیر ملل آسیایی، جلد اول(اساطیر پارسی و چینی)، اثر: جی.مناسک و م.سویمی، چاپ اول، صفحه: ۵۹ (به نقل از: فرهنگ پهلوی)

↑ دو منبع قبل

↑ شناخت اساطیر ایران، اثر: جان راسل هینلز، ترجمه: باجلان فرخی، چاپ دوم، صفحهٔ: ۱۴۱

↑ اساطیر ملل آسیایی، جلد اول(اساطیر پارسی و چینی)، اثر: جی.مناسک و م.سویمی، چاپ اول، صفحه: 12

↑ شناخت اساطیر ایران، اثر: جان راسل هینلز، ترجمه: باجلان فرخی، چاپ دوم، صفحهٔ: ۱۴۱

 

جستارهای وابسته

وای

راما

اساطیر ایرانی

 

منابع

جان.راسل.هینیلز. شناخت اساطیر ایران. ترجمهٔ باجلان فرّخی. چاپ دوم. تهران: انتشارات اساطیر، 1385. ISBN 964-331-264-X.

جی.مناسک و ام.سویمی. اساطیر ملل آسیایی. ترجمهٔ محمود مصوررحمانی و خسرو پورحسینی. چاپ اول. تهران: انتشارات مازیار، ۱۳۵۴. ISBN.

    هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...