دی پناتس

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی در اساطیر » اساطیر روم | ۱۲ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۲:۲۳ | ۰ دیدگاه

آئنیاس و پنات‌ها، از نسخه‌ای خطی مربوط به قرن چهارم میلادی

 

دی پناتس یا پناتس یا پنات ها، که گاهی پیات ها نیز خوانده شده‌اند، در میان اساطیر رومی بعنوان ساکنان قفسه یا گنجه فروشگاهها و یا نگهبانان کمدها و انباری‌های خوراکی‌های هر خانواده شناخته می‌شدند و دارای پیوند و رابطه‌ای نزدیک با لارس یا همان لارها یا لاره‌ها بودند. لاره‌ها، پنات‌ها و وستا با اجاق خانگی در ارتباط بودند و اجاق یا آتشدان خانگی، محل تقدیم نذورات و قربانی به این خدایان یا قربانگاه خاص آنها محسوب می‌شد. بدین ترتیب لارس، پناتس و وستا، همگی با هم، حامیان و نگهبانان اصلی خانه و خانواده محسوب می‌شدند.[۱]

ویل دورانت از پناتس بعنوان خدایان رومی خانگی و خدایان محافظ آذوقه نام برده‌است.[۲]

 

شرح

دی پناتس یا پناتس (مفرد: پنات)، در دین روم باستان، در میان دی‌های خانوادگی یا خدایان خانه و خانواده قرار داشتند. این ایزدان رومی، در اغلب موارد در آیین‌ها و مناسک خانگی مورد استمداد و استناد قرار می‌گرفتند. هنگامی که اعضای هر خانواده رومی مشغول غذا خوردن می‌شدند، به طور معمول یک لقمه از غذای خویش را به درون آتشی که در اجاق یا آتشدان خانگی منزلشان بود، می‌انداختند و گفته می‌شد که این لقمه غذا، برای پناتس انداخته می‌شود. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که پناتس (پنات‌ها) با وستا [ایزدبانوی اجاق یا آتشدان خانگی]، و همینطور با لارس (لارها) [ارواح پاسدار خانواده و اموال خانوادگی]، و نیز با جنیوس بزرگ خانواده، در «دنیای کوچک» که دوموس خوانده می‌شد، همراهی داشتند.

همانند دیگر خدایان خانگی، پناتس یا همان پنات‌ها در عرصه ملی یا عمومی، دارای همتایانی بودند. آیین‌ها و مناسک مذهبی مربوط به خدایان آبا و اجدادی مردم روم، در اصل از لاوینیوم منشاء می‌گرفت، و آنجا جایی بود که در آن نیز، این ایزدان از نزدیک با وستا مرتبط بودند. بر طبق یک سلسله از افسانه‌های سنتی مربوط به پنات‌های ملی و عمومی، آئنیاس این ایزدان را به عنوان اشیائی مقدس از تروی نجات داد و آنان را به ایتالیا منتقل نمود؛ بدین ترتیب این ایزدان، یا جفت‌های مشابه آنها، در نهایت در معبد وستا واقع در فوروم مستقر شدند. بر اساس این قبیل روایات، پناتس بر خلاف لارس یا لارهای هر منطقه، خدایانی قابل حمل می‌باشند.

شواهد باستان شناسی بدست آمده از لاوینیوم، نشان از تأثیرگذاری و نفوذ تمدن یونانی از ادوار کهن بر این منطقه دارد، و از جمله خود آئنیاس [که از نقشش در انتقال پناتس به روم در بالا سخن گفتیم]، به عنوان پدر ایندیگ‌ها مورد پرستش و احترام قرار می‌گرفت. در آغاز هر سال جدید، ماژیسترات‌های رومی [که همان مقامات روحانی و قضات عالیرتبه دادگاه‌های روم محسوب می‌شدند]، نخست برای معبد کاپیتولین ژوپیتر در شهر رم قربانی اهدا می‌نمودند، و سپس به لاوینیوم سفر می‌کردند تا برای ژوپیتر ایندیگز و همینطور وستا نیز قربانی پیشکش نمایند، و افزون بر اینها دیداری تشریفاتی نیز با پناتس یا همان پنات‌های «تروجان» (تروا) داشته باشند.[۳]

 

واژه شناسی

در تفاسیر واژه شناسانه و موارد مربوط به ریشه لغات، منشاء و ریشه پناتس را باید در اسامی خدایانی جستجو کرد که دارای نقش قیمومت یا سرپرستی بر انبارها و ذخایر آذوقه بوده‌اند. اساسا لغت پنوس penus در زبان لاتین به بخشی از اندرونی منازل اطلاق می‌شده‌است که در آنجا که در آن مواد غذایی خانوار، و مواردی همچون شراب، روغن، و دیگر منابع ذخیره و نگهداری می‌شده‌اند. سیسرو در همین ارتباط مکانی را در داخل منازل رومیان شرح داده‌است که آن مکان نیز توسط شاعران پنترالیس نامیده می‌شده‌است. در قرن دوم میلادی نیز، فستوس که یکی از متخصصان نامدار دستور زبان بوده، از پنوس تعریفی ارائه نموده‌است، که بر طبق آن تعریف، پنوس به «مخفی ترین و مستورترین نقطه یا محل در حرم ایزدبانو وستا اطلاق می‌شود که توسط پرده‌ها احاطه شده‌است.» ماکروبیوس هم، طی یک گزارش از منظر دینی و مرتبط با الهیات، از وارّو سخن گفته که طی آن به واژه پناتس و مفهوم پنتیوس اشاره شده‌است:

 

«آنان که درحقیقت غور و تفحص کرده‌اند، با جدیت بیشتری بیان نموده‌اند که پناتس یا پنات‌ها، کسانی هستند که از طریق آنان ما در هسته درونی خویش، که پنتیوس باشد، تنفس می‌کنیم، از طریق آنهاست که ما صاحب بدن هستیم، و از طریق آنهاست که ما دارای یک ذهن منطقی می‌شویم. »

[۴]

 

نکات بیشتر

در کنار آتشدان هر خانه رومی، قفسه‌ای قرار داشت که به آن، پنوس می‌گفتند و خواربار خانه در آنجا نگهداری می‌شد. این قفسه یا پنوس را خدایان خانواده که پیات نام داشتند، پاسداری می‌کردند. [۵]

ویل دورانت در کتاب عظیم خود، تاریخ تمدن، نام پناتس را جزو اساطیر اتروسکی نیز ذکر می‌کند و بیان می‌نماید که پناتس جزو خدایان دوازده گانه اتروسکی محسوب می‌شده‌اند. وی در ارتباط با ویژگی‌های پناتس در اتروسک می‌نویسد:

 

«لارس و پناتس [در میان خدایان دوازده گانه اتروسکی]، به شوخ طبعی شناخته می‌شدند، مجسمه‌های کوچک آنها در پرستشگاه نماینده روح کشتزار و خانه بود. »

[۶]

 

وی در جای دیگر به همراهی و ارتباط پناتس (پنات‌ها) با لارس (لارها) چنین اشاره می‌کند:

«بر فراز آتشدان[=اجاق] خانه‌های رومی، تندیس‌هایی با تاج‌هایی از گل وجود داشت که نماینده خدایان یا ارواح خانواده بودند. از میان آن خدایان، یکی لارس بود[ند] که کشتزارها، ساختمان‌ها و دارایی خانواده به دست او[کذا، صحیح: آنها] بود و دیگری پناتس یا خدایان درون خانه، که اندوخته‌های خانواده را در انبارها و گنجه‌ها و طویله‌ها حفظ می‌کردند.» [۷]

پناتس یا پنات‌ها همچنین می‌توانند با تعالی و غلبه و برتری خانواده‌های رومی نیز، همراهی داشته باشند، که در این مقام بدانان بعنوان ارواح نیاکان یا ایزدان اجدادی نگریسته می‌شود. در جوار درب ورودی خانه‌های رومی، مکان کوچکی به حرم یا معبد اختصاص داده شده بود که به وستا الهه اجاق یا آتشدان خانگی(که به اختصار الهه خانه خوانده می‌شد)، تعلق داشت. در این حرم یا معبد، مجسمه‌های کوچکی از پناتس نگاهداری می‌شد.[۸]

 

پانویس‌ها

↑ اساطیر جهان از موسسه لاروس(۲)، زیرنظر: پی یر گریمال، ترجمه: مانی صالحی علامه، چاپ اول، صفحه: ۱۱۵

↑ تاریخ تمدن، ویل دورانت، ترجمه: دکتر حمید عنایت و دیگران، جلد سوم(قیصر و مسیح)، چاپ هفتم، صفحه: ۸۵۲

↑ مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۰

↑ مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۰

↑ اساطیر رم، اثر: استیوارد پرون، ترجمه: محمدحسین باجلان فرخی، چاپ اول، صفحه: ۴۷

↑ تاریخ تمدن، ویل دورانت، ترجمه: دکتر حمید عنایت و دیگران، جلد سوم(قیصر و مسیح)، چاپ هفتم، صفحه: ۸

↑ تاریخ تمدن، ویل دورانت، ترجمه: دکتر حمید عنایت و دیگران، جلد سوم(قیصر و مسیح)، چاپ هفتم، صفحه: ۶۹

↑ مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۰

 

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Di Penates»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۰).

استیوارد پرون. اساطیر روم. ترجمهٔ باجلان فرخی. چاپ اول. تهران: انتشارات اساطیر<comma-separator/> ۱۳۸۱. ISBN 964-331-110-4.

جان پی یر گریمال. اساطیر جهان از موسسه لاروس. ترجمهٔ مانی صالحی علامه. چاپ اول. تهران: نشر مهاجر<comma-separator/> ۱۳۸۶. ISBN 964-8861-39-0.

ویل دورانت. تاریخ تمدن، جلد سوم(قیصر و مسیح). ترجمهٔ حمید عنایت و دیگران. چاپ هفتم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی<comma-separator/> ۱۳۸۰. ISBN 964-445-234-8.

    هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...
موضوعات
دانلود جدید ترین فیلم های ایرانی
دانلود گشت ارشاد ۲
دانلود گشت ارشاد ۲
دانلود فیلم سلام بمبئی
دانلود فیلم سلام بمبئی
دانلود فیلم خوب بد جلف
دانلود فیلم خوب بد جلف
دانلود فیلم لاک قرمز
دانلود فیلم لاک قرمز
لیست دانلود
آخرین مطالب
متن خبری

لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است. چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است و برای شرایط فعلی تکنولوژی مورد نیاز و کاربردهای متنوع با هدف بهبود ابزارهای کاربردی می باشد.

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
با ما در شبکه های اجتماعی همراه باشید:

© تمامی حقوق برای کانی وب محفوظ است.

قدرت گرفته از کانی وب