آیا ممکن است برخورد سیارکی با زمین حیات بشر را مختل کند؟

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۱ دیدگاه

در منظومه شمسی علاوه بر سیارات و و ماه هایشان، گرد و غبارهای فضایی، تعداد بی‌شماری ستاره دنباله دار، سیارک و انواع مختلفی از زباله های فضایی که ما در فضا رها کرده ایم، با سرعت های غیرقابل پیش بینی و در همه نوع مداری اطراف زمین حرکت می‌کنند. زمین هر روز با انواعی از این مواد برخورد می کند. این مواد در رادارهای معمولی نشان داده نمی شوند و برخوردشان ارزش خبری ندارد. بیشتر سیارک های نسبتاً بزرگی هم که با زمین برخورد می کنند در نهایت اندازه یک توپ بسکتبال را پیدا می‌کنند. چرا که بیشتر آنها در حین عبور از جو زمین می سوزند و تنها همین اندازه از آنها باقی می ماند. چنین سیارک هایی تقریباً یک بار در هفته به زمین برخورد می‌کنند. این وقایع به خاطر زیبایی شان توجه ستاره شناسان را به خود جلب می کنند.

بنابراین باید برخورد بزرگ تری صورت بگیرد تا توجه ما را به خود جلب کند. آخرین باری که افراد معمولی توجه شان به این برخوردها جلب شد به سال 1908 برمی گردد که یک سیارک بزرگ با نیروی یک بمب 15 مگاتنی در جو زمین منفجر شد و مواد آن در یک سطح دوهزار کیلومتر مربعی در منطقه سیبری پراکنده شد. اگر بدانیم که بمب هسته ای که آمریکا روی هیروشیمای ژاپن انداخت 15 کیلوتن بود به ابعاد چنین انفجاری پی می بریم.

سازمان فضایی آمریکا، ناسا و آژانس فضایی اروپا می گویند که معمولاً هر صد سال یک بار چنین سیارک های بزرگی با زمین برخورد می کند. اما سیارکی که این بار دانشمندان را در هم ریخته دست کم دو برابر حد معمول است. این سیارک اپفیس (Apophis) نامیده می‌شود و حدود 270 متر طول دارد. یعنی 45 میلیون تن سنگ با سرعت 45 هزار کیلومتر در ساعت) به دور خورشید می گردد. اگر این توده به زمین برخورد کند، به سادگی می‌تواند یک شهر بزرگ را با خاک یکسان کند.

طبق گفته همه منابع علمی، در حال حاضر احتمال برخورد اپفیس با زمین خیلی کم است. براساس برآوردی که محققان ناسا در اواخر سال میلادی گذشته انجام دادند احتمال این برخورد یک در 250 هزار و در سال 2036 است. با این وجود دانشمندان راه های مقابله با خطر برخورد را هم از نظر دور نمی دارند.

برخی هدف گیری آن با سلاح های هسته ای را پیشنهاد می کنند. اما برخی از دانشمندان فکر می کنند که منفجر کردن اپفیس با یک بمب هسته ای فکر بدی است. چون که موجب می‌شود به جای یک سیارک خیلی بزرگ، یک توده از سیارک های بزرگ به زمین برخورد کنند.

چون این انفجار سیارک را به قطعات بزرگ تبدیل می کند. برخی نیز می گویند که اگر ما این سیارک را به موقع و زود منفجر کنیم، زمان کافی هم در اختیار خواهیم داشت تا مسیر قطعات را منحرف کنیم.

چند پیشنهاد عمده دیگر هم وجود دارد. به عنوان مثال این که چندین فضاپیما روی اپفیس فرود بیایند و سطح آن را سوراخ کنند و آن چه که در داخلش است را به خارج پمپ کنند.

ناسا قبلاً چنین کاری را با موفقیت انجام داده. به این ترتیب که فضاپیمایی را با هدف آشکار کردن ترکیبات داخلی یک ستاره دنباله دار به سوی آن فرستاده. در مورد اپفیس نیز پمپ کردن مواد داخل آن به خارج از سیارک و به درون فضا کافی است تا این سیارک را در مسیری مخالف مسیری که به برخورد با زمین منجر می شود پرتاب کنیم.

دانشمندان همچنین از فرستادن یک فضاپیما به داخل مدار اپفیس صحبت می کنند تا در نزدیکی آن پرواز کند. این کشتی فضایی تعادل جاذبه ای که اپفیس را در مسیرش نگه می‌دارد را به طور اساسی به هم می‌زند و آن را به گونه‌ای می کشاند که موقعیتش بیشتر از این زمین را تهدید نکند.

مدتی پیش نیز آژانس فضایی روسیه جنجالی در زمینه نحوه برخورد با این سیارک به پا کرد. این آژانس گفت که می توان یک فضاپیما را به سوی این سیارک فرستاد تا به آن ضربه بزند و آن را از مسیرش خارج کند و احتمال برخوردش با زمین را کاهش دهد.

دانشمندان آمریکایی در واکنش به چنین پیشنهادی می گویند که چنین سناریویی غیرمحتمل است. همچنین دان یئومنس که مسئول برنامه «اشیای نزدیک زمین ناسا» است، گفته است که محاسبات بهتر درباره مسیر اپوفیس در چند سال گذشته نشان داده که تقریباً هر نوع احتمال برخورد آن با زمین در سال 2036 منتفی است. به این ترتیب ناسا اپوفیس را خطری نزدیک نمی داند.

اما روس ها برخورد اشیایی نظیر اپفیس با زمین را جدی قلمداد می کنند. چنان که آژانس فضایی روسیه می‌گوید که باید جلسه ای برگزار و مأموریتی به سوی اپوفیس ترتیب داده شود و حتی در نهایت از ناسا، آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی چین هم دعوت شود تا به این پروژه ملحق شوند. روس ها می گویند که اپوفیس تنها یک نمونه است. چرا که بسیاری از اشیای خطرناک دیگر هم وجود دارند.

البته خود ناسا هم تخمین می زند که 100 هزار سیارک به طور خطرناکی نزدیک به زمین و به دور آن می‌گردند و برخی از آنها به قدر کافی بزرگ هستند که باعث ایجاد مشکل برای این سیاره شوند. در حالی که ناسا تنها چهار هزار تا از آنها را تعقیب می کند.

بنابراین به طورکلی استراتژی ای برای حمله به این اشیا مورد نیاز است. قصه برخورد سیارک ها با زمین، برای این سیاره، قصه ای بسیار قدیمی است و شاید شکل کنونی آن مدیون برخورد این سیارک ها با آن است. چراکه براساس کشف جدیدی که در نشریه نیچر منتشر شده، برخورد سیارک ها با زمین به سنگی شدن این سیاره منجر شده است.

شواهد جدید حاکی از این است که بین سه میلیارد و 800 میلیون تا دو میلیارد و 500 میلیون سال پیش نه برخورد با زمین صورت گرفته است. در همین دوره زمانی است که اولین قاره ها بر روی زمین ظاهر شدند. به این ترتیب نظریه ای جدید و جسورانه حاکی از این است که این سنگ های فضایی خیلی هم مخرب نبوده اند و حتی ممکن است به تشکیل قاره ها کمک کرده باشند.

دانشمندان می گویند که در ابتدای تشکیل زمین در چهار میلیارد و 600 میلیون سال پیش گدازه های تابان و گازهای داغ زمین را فراگرفته بودند. در نهایت مناطقی از این دریای آتشین به قدری سرد شد که پوسته ای روی آن تشکیل شد. به این ترتیب اولین سنگ‌های سخت به صورت لایه ای روی مایع داغ سفید رنگی شناور شدند. اما این سنگ‌ها چیزی بیش از یک لایه نازک نبودند. تشکیل ریشه های عمیق تر برای این سنگ ها مدت بیشتری به طول انجامید. البته این که قاره ها دقیقاً چگونه و با چه سرعتی ایجاد شده و توسعه یافته اند، هنوز موضوع بحث و مناظره است. دانشمندان مدت های مدیدی فکر می کردند که فعل و انفعالات داخلی زمین به تنهایی موجب تشکیل قاره ها شده. اما این یافته ها به برجسته شدن این ایده جدید انجامیده که برخوردهای سیارکی بزرگ با زمین نقش مهمی در ایجاد قاره ها بازی کرده است.

منابع:

http://science.howstuffworks.com/apophis.htm

http://www.guardian.co.uk/world/2009/dec/30/russia-plan-save-earth-asteroid

http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=violent-origins-of-continents

  • Fallon

    Fallon

    • ۱۳۹۶/۰۶/۱۶ - ۲۲:۲۱:۰۱

    Outstanding story there. What occurred after?
    Take care!