زندگی و مرگ یک ستاره دنباله دار

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه

 

مطالعه ستاره های دنباله دار در دراز دوره حاکی از آن است که در فاصله میان 50000 تا 150000 واحد نجومی از خورشید ابری از ستاره های دنباله دار وجود دارد که حاوی صدها بیلیون ستاره دنباله دار است‌ (‌ ابر اورت ).

برخی از این ستاره های دنباله دار گه گاه بر اثر پریشیدگی ستاره های نزدیک به درون منطقه منظومه شمسی را به عنوان دنباله های دراز دوره ای که مدارهای بیضی شکل کشیده ای را می پیمایند، آغاز می کنند. در طول مدت اقامت اینان در منظومه ی شمسی، هم مدار و هم محتوای آنان ها ممکن است به مقدار زیاد تغییر کند.

یان اورت، منجم هلندی-امریکایی در سال 1950 میلادی وجود این ابر را بر اساس ملاحظات نظری حدس زد و هنوز هم وجود این لایه وسیع کروی به حوزه فرضیه و حدس وجود دارد و تکنولوژی ما تا به امروز نتوانسته است هیچ عضوی از ابر اورت را ردیابی کند. اما خیلی نزدیک تر از ابر اورت، کمربند کویپر قرار دارد این کمربند ناحیه ای چنبره ای شکل در فاصله ی 30 تا 100 واحد نجومی از خورشید است که منشاء دنباله دار های کوتاه دوره شمرده می شود. در این کمربند بیش از 800 جرم در سال های اخیر یافت شده است.

این اجرام کمربند کویپر را KBO گویند براورد می شود که بیش از 70 هزار KBO در کمربند کویپر وجود داشته باشد. برخی از این KBO ها قطرهایی بیش از 1500 کیلومتر دارند و از این رو با پلوتو قابل مقایسه است. سدنا که در 2003 کشف شد جرمی است به شعاع 800 کیلومتر و دارای مداری با خروج از مرکز زیاد است که سدنا را فراتر از کمربند کویپر، تا 880 واحد نجومی می برد.

چنان که اشاره شد مدار یک ستاره دنباله دار، در بر خورد با سیارات بزرگ تغییر می کند. این برخورها ممکن است اوج خورشیدی دنباله دار را از هزاران واحد نجومی به فاصله ای به کوچکی ده واحد نجومی از خورشید تغییر دهد و نیز دوره تناوب آن از صدها سال به کسر کوچکی از این مدت کاهش یابد.(‌یک سیاره بزرگ همچنین می تواند فاصله ی اوج خورشیدی را بیشتر کند و حتی ستاره ی دنباله داری را از منظومه ی شمسی به فضای میان ستاره ای اخراج کند). هربار که دنباله داری از نزدیکی خورشید می گذرد محتوای آن تغییر می کند- بخشی از جرم آن که دنباله دار را تشکیل می دهد در فضا پخش می شود.

یک دنباله دار ممکن است در حین عبور از حضیض خورشیدی یا هنگامی که از نزدیکی سیارات بزرگ می گذرد به دو یا چند پاره شود. علت این چند پاره شدن، کشندی های شدیدی است که در این عبورهای نزدیک پدید می آید.

عمریک ستاره دنباله دار، حتی اگر چند پاره نشود، محدو به چند صد بار گذشتن از حضیض خورشیدی است. در اواخر عمر، دنباله دار همه گازهای فرّار خود را از دست داده است. بقایای آن مدار عادی ستاره دنباله دار را خواهد پیمود و گه گاه با جو زمین مواجه خواهد کرد. اما ستاره های دنباله دار جدید پیوسته از ابر های اورت یا از کمربند کویپر به داخل منظومه شمسی پرتاب می شوند و عمری یک بار منظره ای درخشان و فراموش نشدنی را برای ما فراهم می سازند.

    هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...