راز کره مریخ

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی در چالشهای فیزیک » مریخ | ۰۷ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۷:۰۹ | ۰ دیدگاه

 

انسان سالیان داراز درباره امکان حیات در کره‌ی مریخ اندیشیده است. اینک پس از قدم گذاشتن بر کره‌ی ماه و کاوشگری آن، کانون تحقیقات خود را بر کره‌ی مریخ استوار ساخته است. در واقع باید گفت که از چند قرن پیش دانشمندان قدیم مطالعات زیادی درباره‌ی مریخ انجام داده‌اند، اما در بیست و چند سال گذشته رقابت میان چند کشور پشرفته جهان برای رسیدن به بالاترین حد ممکن و دورترین کره‌ی منظومه شمسی در گرفته است. که با فرو پاشی شوروی که یکی از ابر قدرتها در زمینه فضا شده بود این رقابت کم رنگتر شد.

سالها قبل از دوران کنونی ما، ستاره‌شناسان از تلسکوپ‌های خود جهت دنبال کردن فعالیتهای سیارات منظومه‌ی شمسی و ستارگان استفاده می‌کردند. در سال 1877 یک ستاره‌شناس ایتالیایی به نام گیووانی شیاپارلی، وجود رودخانه‌ها، دره ها و کانالهای بسیاری را در سطح کره مریخ اعلام نمود که غوغایی را در سراسر دنیا برپا کرد. او حتی مسیرهای آبی مریخ را نام گذاری کرد. بعدها، با بهتر شدن تلسکوپ تعداد بیشتری بیشتری از راه‌های آبی مشخص گردید و شیاپارلی رسماً حضور حیات و تمدن پیشرفته را در مریخ اعلام نمود.

در ابتدای قرن بیستم نیز چند تن از دانشمندان براین عقیده بودند که در دوران‌های اولیه، تمدن پیشرفته و گسترده‌ای در مریخ در مریخ موجود بوده است که بعدها به خاطر نیامدن باران از میان رفته است، و وجود این همه راه های آبی عظیم به دلیل آب فراوانی بوده است که از مناطق قطبی مریخ به جاهای دیگر جاری می‌شده‌اند. لیکن آزمایش های علمی بعدی این نظر را بی‌اساس خواند و وجود هرگونه کانال یا رودخانه را در مریخ به کلی مردود دانست.

آخرین اثری که از تمدن مریخ حکایت می‌کند

کسانی که به وجود تمدن در کره‌ی مریخ معتقد بودند، حتی رسماً این موضوع را مطرح ساختند که دو قمر مریخ به نام های فوبوس و دایموس، به ترتیب به معنی ترس و وحشت، در سال 1610 به وسیله کپلر کشف شدند، بقایای همان تمدن کهن و پیشرفته‌ی مریخ بوده و کره‌هایی مصنوعی و توخالی می باشند و احتمالاً صدها هزار سال قبل به دست مردم همان تمدن کهن ساخته شده، به مدار کره‌ی مریخ انداخته شده‌اند. لذا قاعدتاً بایستی این دو قمر مریخ، مصنوعی باشند. البته این موضوع به عنوان یک حقیقت علمی مورد قبول نیست.

علمای زیست‌شناسی کره‌ی مریخ را که حدود سه میلیارد و صد و ده میلیون کیلومتر دور از زمین قرار گرفته است، به عنوان گنجینه‌یی عظیم توصیف کرده‌اند. آنها فکر می‌کنند که مریخ از نقطه نظر زیست‌شناسی و زمین‌شناسی، می‌تواند مبدا پیدایش و نحوه‌ی تکامل منظومه‌ی شمسی را خوب روشن کند. بعضی از دانشمندان حتی فراتر از این رفته و می گویند: «با مطالعه‌ی دقیق از مریخ می‌توانیم آینده‌ی کره‌ی زمین را تا حد زیادی پیش‌بینی کنیم، و حتی از هم اکنون از وقایع و حوادث غیر منتظره‌ای در آینده اتفاق خواهند افتاد، مطلع گردیم.»

کشف حیات در مریخ

 

آزمایش اول

اولین آزمایشی که برای یافتن آثار حیات در مریخ انجام شد، بر این فرض استوار بود که تمام موجودات زنده‌ی روی زمین از خود گازی را به صورت زائد بیرون می فرستند. گیاهان اکسیژن بیرون می‌دهند و حال آنکه حیوانات و اکثر باکتری‌ها، دی‌اکسید کربن را در هوا آزاد می‌سازند. اگر خاک مریخ دارای حیات گیاهی باشد، در نتیجه اکسیژن منتشر خواهد شد. از سوی دیگر اگر دارای حیات جانوری یا باکتریایی باشد، دی‌اکسیدکربن در فضا پراکنده می‌شود. بر پایه‌ی این اصل، در مریخ از یک سو دی‌اکسید کربن که دال بر وجود حیات حیوانی است وجود دارد و از سوی دیگر مقدار کافی اکسیژن که از وجود زندگی گیاهی حکایت می‌کند. دی‌اکسید کربن با سرعت بسیار کندی، همچنان که در مورد باکتری‌های خاک رخ می‌دهد، در فاصله‌ی چند روز پخش می‌شود. اما چرا در مریخ اکسیژن با سرعت تندی در فاصله چند ساعت از گیاهان رها می‌گردد؟

اعلام این اصل بر پایه‌ی این آزمایش، بسیار شگفت انگیر بود، زیرا اگر حیات گیاهی در خاک مریخ وجود می‌داشت، اکسیژن حتماً به صورت کند مانند بیرون آمدن دی‌اکسیدکربن خارج می‌گردد. لیکن خروج اکسیژن شاید به دلیل واکنش‌های شیمیایی خاک و نه به خاطر واکنش‌های زیست شناختی باشد. تشعشع ماوراء بنفش خورشید که به طور مداوم به سطح مریخ می‌رسد، می‌تواند پراکسید هیدروژن تولید کند. پراکسید هیدروژن این خاصیت را دارد که به بلورهای سنگی در خاک می‌چسبد و هنگامی که این بلورها رطوبت می‌بینند، اتم‌های پراکسید هیدروژن به سرعت به اکسیژن و آب تجزیه می‌گردند. آمریکا هم این گونه آزمایش‌ها را از طریق سفینه‌ی وایکینگ (Viking)، پرتاب شده در سال 1974، انجام داد. به وایکینگ ماموریت داده شد تا عکس‌هایی را از مریخ بگیرد، و همچنین نقطه‌ای از خاک آن جا را مرطوب سازد و انتشار اکسیژن را با فرضیه مذکور تحقیق نماید.

آزمایش دوم

آزمایش دیگری به منظور یافتن باکتری‌ها در خاک مریخ انجام شد. در این آزمایش مقدار کمی از خاک مریخ را در یک محفظه‌ی آزمایشگاهی گذاشته و در محلولی از اسید آمینه و مقداری ذرات غذایی خیس کردند. این ذرات، مرکب از مواد معمولی غذایی مانند کربن، اکسیژن، ازت و سایر مولکول های شیمیایی و نیز متشکل از بعضی ایزوتوپ های رادیواکتیو کربن، (C14) بود.

در صورتی که هرگونه باکتری در خاک مریخ وجود می‌داشت، بایستی این مواد غذایی را هضم کرده و از خود دی‌اکسیدکربن رادیواکتیو بیرون می‌فرستاد. یک دستگاه فوق‌العاده حساس نیز قسمت فوقانی محفظه کار گذاشته شده بود تا در صورت وجود دی‌اکسیدکربن رادیواکتیو، علائمی را به زمین مخابره کند. قسمت فوقانی محفظه را با یک لوله کوچک به قمست زیرین آن متصل ساخته بودند. وقتی این آزمایش به پایان رسید، مشاهده شد که مقدار قابل ملاحظه‌ای رادیواکتیو ایجاد شده است. همین امر وجود حیات را در مریخ تایید می‌نمود.

این آزمایش را به گونه‌ی دیگری نیز، با کمک واکنشهای غیر آلی می‌توان توجیه نمود. بدین ترتیب که اگر پراکسید هیدروژن در خاک مریخ وجود داشته باشد، می‌تواند در اثر مرطوب شدن خاک مریخ با ایجاد یک واکنش طبیعی ذرات غذایی را در خود حل کند و در نتیجه‌ی این مواد غذایی، کربن رادیواکتیو نیز تولید شود. در صورت این گونه توجیه، وجود باکتری در کره‌ی مریخ رد می‌شود.

آزمایش سوم

آزمایش سوم جهت تحقیق برای حضور حیات شبه گیاهی در مریخ انجام شد. گیاهانی که در زمین خوب رشد می‌کنند نیاز به آب، دی‌اکسید کربن، هوا و نور کافی دارند. گیاهان، آب و دی‌اکسیدکربن را از محیط و انرژی را از نور خورشید جذب کرده و این مواد را به صورت کربوهیدرات ها غذایی در می آورند و این سلسله اعمال سبب آزادی اکسیژن می‌گردد.

محیط مریخ از 95% دی‌اکسید کربن ترکیب یافته است، یک ذره از خاک مریخ را در محفظه‌ی وایکینگ که دارای بخار آب و دی‌اکسیدکربن بود گذاشتند. محیط مناسبی شبیه به محیط مریخ نیز در این محفظه به طور مصنوعی ایجاد گردید: مثلاً یک لامپ، نوری معادل نور خورشید به آن می‌داد. چنین انتظار می‌رفت که گیاهان مریخ هم این شرایط را برای رشد خود مناسب بشناسند. بعضی از مولکولهای دی‌اکسیدکربن، که در آزمایش بکار رفته بودند، از اتم کربن رادیواکتیو (c14) تشکیل شده بودند. بنابراین کربوهیدرات های لازم جهت مرحله‌ی فوتوسنتز، بایستی رادیواکتیو شده باشند. این آزمایش هم نتایج مطلوبی را به دست داد. پس از یک مهلت چند روزه، خاک رادیواکتیو شده، حضور گیاه یا زندگی شبه گیاهی را نشان داد. این نتیجه به وسیله این واقعیت به اثبات رسید که وقتی جریان نور مصنوعی شبیه به خورشید قطع گردد، میزان رادیواکتیویتی هم فوراً کاهش می یابد، آزمایش نشان داد که حیات گیاهی مریخ مانند زندگی گیاهی زمین در برابر نورخورشید سریعتر رشد می‌کند.

لیکن این آزمایش را از طریق واکنش های دیگر شیمیایی، آنچنان که در دو آزمایش قبل انجام شد، نمی‌توان توجیه نمود.

باز هم آزمایشی دیگر

آزمایش چهارم

آزمایش دیگری نیز در این زمینه به عمل آمد تا اطلاعات بیشتری برای وجود حیات در مریخ و همچنین تجزیه و تحلیل خاک مریخ به دست آید. هدف عمده‌ی این آزمایش این بود که وجود ترکیبات کربنی را در خاک مریخ کشف کند. ترکیب های کربنی جهت همه نوع زندگی در روی زمین ضروری می‌باشند. اگر در کره‌ی مریخ حیاتی وجود داشته باشد، لاجرم خاک آن بایستی دارای این گونه ترکیبات باشد. این آزمایش نتوانست هیچ گونه ملکول کربنی را در خاک مریخ شناسایی نماید و در نتیجه به طور کلی وجود هرگونه حیات گیاهی، یا حیوانی را در کره‌ی مریخ رد کرد. این تجربه، بعد از نتیجه‌گیری های وایکینگ انجام شد.

این آزمایشها باز هم توسط سفینه‌ی دیگری که حدود چهار هزار و ششصد مایل دورتر از سفینه‌ی قبلی در مریخ فرود آمده بود، تکرار شد. با کمال تعجب نتایج حاصل از این آزمایش‌ها کاملاً مخالف تجزیه و تحلیل های شیمیایی در آزمایش‌های قبل از کار در آمد و به این ترتیب نتایج آزمایش‌ها وجود حیات را تایید نمود.

با تکرار اولین آزمایش، خروج اکسیژن تا یک سوم مرحله‌ی قبلی کاهش نشان می‌داد. شاید مقدار ترکیبات پراکسیدی در خاک این ناحیه‌ی مریخ کمتر از ناحیه‌ی قبل بوده است.

به هر حال تمام این آزمایش‌ها نشان می‌دهد که امکان وجود هرگونه حیات در مریخ بسیار ضعیف می‌باشد. خاک، محیط و جوّ آنجا، فقط می‌تواند قدری از مواد بسیار آلی را در خود نگاه دارد.

    هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...
موضوعات
دانلود جدید ترین فیلم های ایرانی
دانلود گشت ارشاد ۲
دانلود گشت ارشاد ۲
دانلود فیلم سلام بمبئی
دانلود فیلم سلام بمبئی
دانلود فیلم خوب بد جلف
دانلود فیلم خوب بد جلف
دانلود فیلم لاک قرمز
دانلود فیلم لاک قرمز
لیست دانلود
آخرین مطالب
متن خبری

لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است. چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است و برای شرایط فعلی تکنولوژی مورد نیاز و کاربردهای متنوع با هدف بهبود ابزارهای کاربردی می باشد.

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
با ما در شبکه های اجتماعی همراه باشید:

© تمامی حقوق برای کانی وب محفوظ است.

قدرت گرفته از کانی وب