بررسی آتمسفر سیارات فرازمینی

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه

تصویری خیالی از یک سیاره فرازمینی وقتی یک سیاره از برابر صفحه ستاره مادر  خود عبور می کند، برای دانشمندان فرصت خوبی فراهم می شود تا طیف های نور سیاره را بازبینی و ترکیب اتموسفر آن را مطالعه کنند.

طیف سنجی نه تنها می تواند ترکیب اتموسفری یک سیاره را برای دانشمندان مشخص نماید، بلکه می تواند درکی از ترکیب خود سیاره به دانشمندان ارائه دهد و همچنین نشان دهد که چگونه اتموسفر این سیاره نور ستاره مادر را جذب می کند و چگونه گرما به اطراف یا پیرامون سیاره انتقال می یابد. از آنجایی که اتموسفر هر سیاره نور را به شکل مختلف در طول موج های گوناگون جذب می کند، این پدیده مدت زمان عبور سیاره از برابر ستاره یا مدت زمان اختفاء را (قرار گرفتن سیاره در برابر صفحه ستاره) مشخص ساخته و می تواند برای تعیین شعاع و همچنین لایه بندی اتموسفر سیاره به کار رود.

به تازگی یک تیم از اخترشناسان در دانشگاه کیل انگلستان روش طیف نور سنجی جذبی را برای سیاره غیر معمول WASP-17b که مدار ارتجاعی یا برگشتی دارد، انجام دادند. این تیم برای تحقیقات خود بر روی خطوط دوتایی سدیم در طول موج های مختلف تمرکز نمودند و برای رصد 8 بار عبور این سیاره در سال 2009 از تلسکوپ بسیار بزرگ (VLT) رصدخانه جنوبی اروپا در کشور شیلی استفاده کردند. (این سیاره طی 3.7 روز، یکبار به دور ستاره مادر دور می زند، یعنی یک سال در این سیاره اندکی بیش از 3 روز است.)

تلسکوپ vlt رصدخانه جنوبی اروپا در کشور شیلیبا بکارگیری روش های طیف سنجی بر سیاره WASP-17b این تیم حضور سدیم را در اتموسفر این سیاره کشف نمود. اما بر اساس روش های کاربردی برای مکانیزم شکل گیری از یک سحابی با ترکیب ستاره ای و شکل گیری یک سیاره با اتموسفر روشن، خطوط جذبی به حدی که انتظار میرفت قوی نبود. در عوض این تیم دریافت که اتموسفر این سیاره درست مانند سیاره HD 209458b "تخلیه کننده سدیم" می باشد.

طی رصد های بعدی اخترشناسان متوجه شدند که با استفاده از فیلترهای خاص در طول موج های مختلف (در طول موج های ممکن) عمق دید کم می گردد. از آنجایی که این عنصر به میزان عبور نور از اتموسفر ارتباط دارد، تیم توانست حدس بزند که این امر نشانه حضور ابر در لایه های بالایی اتموسفر این سیاره است.

بعدها اعضای تیم این امر را به علت نبود سدیم در اتموسفر ربط دادند، ولی در مرحله دیگر متوجه شدند که انرژی ستاره مادر، سدیم را در نیمه روز سیاره یونیزه یا درخشان می سازد. حرکت اتموسفر، این گاز ها را به نیمه شب سیاره می برد و بعد اجازه می دهد تا متراکم شود و از اتموسفر ناپدید گردد. از آنجایی که سیارات بزرگ بیرون از منظومه شمسی در چنین مدار های تنگی قفل می شوند، سدیم موجود در اتموسفر این گونه سیارات هم فرصت اندکی خواهند داشت تا به نیمه روز بازگردند و در نتیجه وارد اتموسفر شوند.

این مطالعات از جمله اولین کارهایی است که اخترشناسان به کمک آن می توانند به صورت مستقیم وجود اتموسفر سیارات را پیش بینی نمایند و این بررسی به ما امکان می دهد تا درک کاملی از تکامل و شکل‌گیری سیارات بدست بیاریم.

    هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...