دیوهای کماله

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
دیوهای کَماله یا کَماله‌دیوان یا کَمالگان در مزدیسنا هفت دیو اصلی و از نخستین آفریدگان اهریمنند در برابر آفریده‌های اورمزد. اینان به ترتیب آفرینششان اکومن، اندردیو، ساوول، ناگهیس، ترومددیو و تریز و زریز نام‌دارند.   واژه‌شناسی واژه کَماله در پهلوی kamâlag و در اوستا -ka.məreəđa به معنای چه سری! ...

دیو دروغ

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
دیو دروغ یا دیو دروج در اغلب متون پیش از اسلام سهمگین تری دیوی است که انسان را گرفتار چنگال قهر خویش می‌کند. این عنوان علاوه بر نام یک دیو خاص عموماً بر سپاه اهریمن از جمله اژدهاک نیز اطلاق می‌شود. چنانکه از یسنا بر می‌آید دروغ باعث زیان و آزار مردم می‌شود و سرانجام در روز شمار از راستی رت شکست ...

دیو آز

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
آز برپایه اسطوره‌های مزدیسنا دیوی است که هر چیز را می‌بلعد و سیر نمی‌شود. او دشمن ایزد آذر است. برپایه اوستا به کار بردن شیر و چربی در آیین قربانی او را از پای درمی‌آورد. بندهش آز را چنین می‌خواند: «آز آن دیو است که [هر] چیز را بیوبارد و چون نیاز را چیزی نرشد، از تن خورد. [او] آن دروجی است که چو...

دیو

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
دیو یکی از واژه های کهن و قدمت آن به دوران آریاییان می‌رسد. دیوان گروهی از پروردگاران آریائی بوده‌اند. پس از جدائی ایرانیان از هندوان و ظهور زرتشت پروردگاران مشترک قدیم یعنی دیوها که مورد پرستش هندوان بودند، نزد ایرانیان گمراه‌کنندگان و شیاطین خوانده شدند. چنانکه در آئین مزدیسنا کلاً به مردم بدم...

دئنا

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
دئنا یا دین یا ایزدبانو دین، در آیین زرتشت و اساطیر ایرانی، نمود وجدان است و آدمی را توان آن می‌بخشد که راه اهورایی را پی گیری کند. [۱] دئنا یک مفهوم زرتشتی است که نشانگر بینش و وحی می‌باشد، و از این رو آن را، نمایندهٔ «وجدان» یا «دین»، به شمار آورده‌اند. دئنا همچنین، نمایانگر نوعی الوهیت نیز در...

دوست روشنان

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
  دوست روشنان یا دوست روشنی ها که مانی خود آنرا معشوقه روشنی نامیده, نام ایزدبانویی مانوی است که در اسطوره آفرینش مانوی هنگامی که مهرایزد برای نجات هرمزدبغ وارد جهان تاریکی شد دوست روشنان کننده صحنه نبرد بود.این ایزدبانو نماد زیبای نور نیز تلقی می شده است.او در آن نبرد اسطوره ای شماری از نیروهای...

دوال‌پا

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
  دَوال‌پا یکی از موجودات خیالی در اسطوره‌ها و داستان‌های ایرانی است که بالاتنه انسان دارد و پاهایش مانند تسمه دراز و پیچنده‌اند. دوال‌پا در زبان فارسی مصداق آدم‌های سمجی است که به هر دلیل به حق یا ناحق به جایی با کسی می‌چسبند و آن‌جا را رها نمی‌کنند چنان‌که هنگامی بچه‌ای سماجت کند و به مادر اصر...

دژیه ئیریه

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
دژیه ئیریه(به انگلیسی: Duzyaira) دیوی در اساطیر ایران در عصر باستان می‌باشد که به روایت تیشتر یشت، دیو خشکسالی و قحطی و از رقیبان تیشتر است.[۱]   پانویس‌ها ↑ اساطیر ایران، جان راسل هینز، ترجمه: محمدحسین باجلان، چاپ دوم، ۱۳۸۵، انتشارات اساطیر، صفحه: ۱۶۲   منبع جان راسل هینز، اساطیر ایران، ترجمه: ...

دریوی

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
دریوی یکی از دیوان و از جمله نیروهای شر است. وی دیو دریوزگی و گدائی است. در ویدیودات یا وندیداد و برخی از نامه های پهلوی از وی یاد شده است.[۱]   پانویس ↑ دانشنامهٔ مزدیسنا،، ص ۲۷۹   منابع اوشیدری، جهانگیر. دانشنامهٔ مزدیسنا، واژه نامهٔ توضیحی آیین زرتشت. تهران: نشر مرکز، ۱۳۷۱ ، ISBN 964-305...

درفش کاویانی

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
درفش کاویانی (نام‌های دیگر: درفش کاویان، درفش کابیان، درفش کافیان، درفش کاوان، اختر کاویانی، علم فریدون)؛ درفش اسطوره‌ای ایران از عهد قدیم تا پایان امپراتوری ساسانیان که به گفتهٔ مورخین اسلامی هزار هزار (یک میلیون) سکهٔ طلا ارزش داشته‌است. این درفش پس از حمله اعراب به ایران به دست آن‌ها افتاد و ...

درخت زندگی (آیین مانوی)

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۱ دیدگاه
درخت زندگی - در متون اسلامیشجرة الحیات درختی اسطوره ای مربوط به آیین مانی است که درختی توصیف شده که تمامی مظاهر و نمادهای طبیعت را مانند شاخ و برگ و میوه ها در خود دارد.در متون مانوی این درخت اسطوره ای با سه شاخه توصیف شده که نمادیست از سه دوره کیهانی در اساطیر مانوی.نمادی از این درخت در یک مانس...

دایتی

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
دایتی یا دائیتی یا دائیتیا یا دایتیا در اوستا (Vahvi Daitya ) رودخانه‌ای اساطیری که به نظر برخی محققان در شرق ایران است که بعدها آن را با رودخانه‌ای در آذربایجان، احتمالاً سفید رود یکی دانسته‌اند.[۱] اسم اصلی و ایرانی این رود باید وخشو باشد که به معنی فزاینده و بالنده‌است. در سانسکریت اوخشینت در...

داهیر

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
داهیر، در افسانه‌ها و اساطیر ایرانی نام نوعی ماهی بسیار بزرگ است که بنا به برخی روایات، حتی از عوج هم بزرگتر است.   منبع جان.راسل.هینیلز. شناخت اساطیر ایران. ترجمهٔ باجلان فرّخی. چاپ دوم. تهران: انتشارات اساطیر، ۱۳۸۵. ISBN 964-331-264-X.

داراب‌نامه (طرسوسی)

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۱ دیدگاه
داراب‌نامهٔ طرسوسی یا داراب‌نامهٔ طرطوسی داستانی‌است منثور در احوال داراب پادشاه کیانی، نوادهٔ او روشنک با لقب بوران‌دخت (دختر داراب پسر داراب) و اسکندر رومی [=مقدونی]. صورت کنونی داستان تحریر ابوطاهر طرسوسی (یا طرطوسی) است و از همین روی کتاب را با عنوان دارابنامهٔ طرسوسی می‌شناسند. داستان«داراب...

خسرو و شیرین

نوشته شده توسط:کیوان فیض مرندی | ۰ دیدگاه
نسخهٔ خطی خسرو و شیرین نظامی گنجوی. نویسندهٔ نسخه: میرصدیق   خسرو و شیرین منظومه‌ای از نظامی گنجوی است که در آن از لحن باربد سخن رفته‌است. نظامی این منظومه را در چهارچوب‌های زندگی خسرو در بزم شیرین، هنگام فرار از مقابل بهرام چوبینه و شب نشینی‌های آن دو با هم و غزل هر یک از کنیزان خسرو و شیرین و ...